Ο ΗΡΑΚΛΗΣ ΚΑΙ Η ΖΩΝΗ ΤΗΣ ΙΠΠΟΛΥΤΗΣ
"…Ἡρακλῆς δὲ λαβὼν πρόσταγμα τὸν Ἱππολύτης τῆς Ἀμαζόνος ἐνεγκεῖν ζωστῆρα, τὴν ἐπὶ τὰς Ἀμαζόνας στρατείαν ἐποιήσατο. πλεύσας οὖν εἰς τὸν Εὔξεινον ἀπ´ ἐκείνου κληθέντα Πόντον, καὶ καταπλεύσας ἐπὶ τὰς ἐκβολὰς τοῦ Θερμώδοντος ποταμοῦ, πλησίον Θεμισκύρας πόλεως κατεστρατοπέδευσεν, ἐν ᾗ τὰ βασίλεια τῶν Ἀμαζόνων ὑπῆρχε…» ( Διοδώρου Σικελιώτου, Ιστορική Βιβλιοθήκη, Δ΄, παραγρ. 16)
Η Αδμήτη, η κόρη του Ευρυσθέα, ήθελε τη ζώνη της βασίλισσας των Αμαζόνων Ιππολύτης. Γι΄ αυτό, έστειλαν τον Ηρακλή στον Πόντο στη Μαύρη θάλασσα, όπου κατοικούσαν οι Αμαζόνες κοντά στον ποταμό Θερμόδοντα. Ένας λαός που αποτελείτο μόνο από πολεμόχαρες γυναίκες, οι οποίες έκοβαν το δεξιό στήθος τους για να μήν τις εμποδίζει στο τόξο και σκότωναν τα αρσενικά παιδιά τους. Βασίλισσά τους ήταν η Ιππολύτη η κόρη του θεού Άρη, η οποία σαν διακριτικό γνώρισμα είχε το δώρο του τη ζώνη.
Ο Ηρακλής ξεκίνησε μ΄ ένα στρατό γι΄ αυτή την επιχείρηση. Μεταξύ των συντρόφων του ήταν ο Θησέας και ο Τελαμώνας. Ήταν σαν μια αργοναυτική εκστρατεία κι ισχυρίστηκαν πως πήραν μέρος όλοι οι Αργοναύτες. Η εκστρατεία αυτή, σύμφωνα με κάποιους αφηγητές, κατέληξε σ΄ έναν τρωικό πόλεμο. Ο Ηρακλής εναντίον του Λαομέδοντα του βασιλιά της Τροίας έχοντας μαζί του πολλούς Τιρύνθιους, τον Ιόλαο και τον Τελαμώνα. Ο Λαομέδοντας είχε στη δούλεψή του με μορφή ανθρώπου τον Ποσειδώνα που έχτισε μαζί με άλλους, τα τείχη της Τροίας. Στους σταύλους του είχε θαυμαστά ζώα, δώρα του Δία, τα οποία είχε υποσχεθεί σαν αμοιβή σ΄ εκείνον που θα ερχόταν πρώτος στο συναγωνισμό. Όταν, όμως, ήρθε η ώρα της αμοιβής τους, ο Λαομέδοντας τους κορόιδεψε λέγοντάς τους, επιπλέον πως θα τους πουλούσε σαν σκλάβους.Τότε, ο εξαπατημένος Ποσειδώνας ο ιδρυτής της ακροπόλεως, έστειλε ένα θαλάσσιο τέρας στη χώρα των Τρώων κι ο Απόλλωνας την πανούκλα.
Το μαντείο έδωσε χρησμό πως για να απαλλαγούν από το τέρας έπρεπε να δώσουν βορά την Ησιόνη την κόρη του Λαομέδοντα, ο οποίος υποσχέθηκε στον Ηρακλή πως άν έσωζε την κόρη του θα του χάριζε τα άλογα. Κι ο ήρωας σκότωσε το θηρίο, ένα γιγάντιο ψάρι μ΄ ανοιχτό το φάρυγγα, όπου μπήκε κρατώντας δρεπάνι για να του κόψει την τεράστια γλώσσα. Μετά τη νίκη του, όμως, πάλι ο Λαομέδοντας δεν του έδωσε τα άλογα. Έτσι έγινε η πρώτη καταστροφή της Τροίας. Μ΄ έρημους δρόμους απόμεινε η πόλη. Ο Λαομέδων και οι γιοι του σκοτώθηκαν εκτός από τον μικρότερο που τον έσωσε η Ησιόνη εξαγοράζοντας τον ήρωα με το χρυσοϋφαντο πέπλο της. Ο νεαρός μέχρι τότε ονομαζόταν Ποδάρκης και μετά ονομάσθηκε Πρίασμος από τη λέξη "πρίαμαι" δηλ. εξαγοράζω. Θα ζούσε σαν βασιλιάς, στα τελευταία χρόνια της ζωής του, την δεύτερη καταστροφή της Τροίας.
Μετά από αυτή τη νίκη ακολούθησε η εκστρατεία κατά των Αμαζόνων. Η Ιππολύτη αρνηθηκε να χαρίσει στον Ηρακλή τη ζώνη της και σύμφωνα μ΄ αυτή τη διήγηση έγινε μάχη ανάμεσα στους ήρωες και τις Αμαζόνες. Ο Ηρακλής, σκότωσε τη βασίλισσα και πήρε τη ζώνη. Ένας αγγειογράφος, ωστόσο, περιγράφει τον ήρωα να κάθεται ήσυχος και την Αμαζόνα ντυμένη με σκυθικά παντελόνια να του προσφέρει πρόθυμα τη ζώνη. Είχε προηγηθεί η αιχμαλωσία της αδερφής της Μελανίππης και θα ελευθερωνόταν με αντάλλαγμα τη ζώνη. Λένε, άλλοι αφηγητες, πως ο Θησέας πήρε σαν λάφυρο τη ζώνη και τη χάρισε στον Ηρακλή. Πρόσθεταν ότι πήρε γυναίκα του την Ιππολύτη και απέκτησε μαζί της τον Ιππόλυτο, και όχι την Αντιόπη. Τη ζώνη, τη φύλαγαν στις Μυκήνες στο ναό της Ήρας, όπου η Αδμήτη υπηρετούσε σαν ιέρεια.
Η γενιά των Αμαζόνων είχε προκύψει από την ερωτική ένωση του Άρη με τη νύμφη Αρμονία. Καθώς οι Αμαζόνες αρνούνταν τη γυναικεία φύση τους υιοθετώντας τη βία και τον πόλεμο, αρνούνται την Αρμονία, τη μητέρα τους, Αρνούνται τη θηλυκή πλευρά της ψυχής τους, την άνιμα, τιμώντας μόνο την αρσενική, τον άνιμους. Και εσωτερικά και εξωτερικά πρόκειται για δυσαρμονία που πρέπει να υποχωρήσει έτσι ώστε να επέλθει πάλι η αρμονία.
Η Ιππολύτη, εκείνη που λύει τους ίππους, θα μπορούσε να απελευθερώσει τις δημιουργικές δυνάμεις-ίππους οι οποίες κρύβονται στην άνιμα. Η προθυμία της να προσφέρει τη ζώνη-ταυτότητά της στον Ηρακλή, θα μπορούσε να ισοδυναμεί από την παραίτησή της γι΄ αυτή την ταυτότητα. Έχει έρθει πια το πλήρωμα του χρόνου. Σε ψυχολογικό επίπεδο, ο Ηρακλής-αναζητητής, καλείται να εναρμονίσει τις όποιες ανισορροπίες ανάμεσα στην θηλυκή και αρσενική πλευρά του και να παραιτηθεί από οποιαδήποτε ταυτότητα είναι ξένη προς την αληθινή του φύση, ακριβώς όπως και η Ιππολύτη. Όση ισχύ κι άν είχαν αποκτήσει οι Αμαζόνες δεν μπόρεσαν ποτέ να κατακτήσουν τη σοφία. Καθόλου τυχαία λοιπόν, όταν κάποτε έκαναν εκστρατεία κατά των Αθηνών, παρά την επίμονη επίθεσή τους δεν μπόρεσαν να κατακτήσουν την πόλη της Αθηνάς, μεταφορικά την πόλη της σοφίας. Η ήττα τους απεικονίστηκε στη δυτική μετόπη του Παρθενώνα.
Αυτός ο άθλος απαιτεί την αποκατάσταση της αρμονίας. Χρειάζεται επιστροφή στο μέτρο, στο κατά φύσιν, στην εσωτερική τάξη. Ετσι προετοιμάζεται ο ήρωας για την τελευταία φάση των άθλων του που σχετίζονται με τις βαθύτερες υποσυνείδητες καταστάσεις και τον θάνατο. Ο Ηρακλής, έχει άμεση ανάγκη από τη θηλυκή του ενέργεια, από την ένωση της αρσενικής και της θηλυκής πλευράς μέσα του. Ο ήρωας-αναζητητής έχει απόλυτη ανάγκη από τις ενοράσεις, την υποστήριξη, τη θρέψη και τη δεκτικότητα του θηλυκού κομματιού μέσα του. Τιμώντας την άνιμα όπως της αρμόζει, την απαλλάσσει από την υποχρέωση να υιοθετεί ξένες προς τη φύση της συμπεριφορές κι έτσι την απελευθερώνει ώστε να αποδώσει όλη την ιδιαίτερη δύναμη με την οποία είναι προικισμένη κατά τη φύση της.
Βάσω Δενδροπούλου
Στον πίνακα του Nikolaus Knüpfer ο Ηρακλής διεκδικεί τη ζώνη της Ιππολύτης.
ΠΗΓΕΣ: ΚΕΡΕΝΥΙ "Η Μυθολογία των Ελλήνων", Ι.ΚΑΚΡΙΔΗΣ, " "Ελληνική Μυθολογία", ΙΟΥΛΙΑ ΠΙΤΣΟΥΛΗ, "Ηρακλής, Ο Ήρωας Μέσα Μας".
Μου αρέσει! · Σχολιάστε · Κοινοποιήστε"…Ἡρακλῆς δὲ λαβὼν πρόσταγμα τὸν Ἱππολύτης τῆς Ἀμαζόνος ἐνεγκεῖν ζωστῆρα, τὴν ἐπὶ τὰς Ἀμαζόνας στρατείαν ἐποιήσατο. πλεύσας οὖν εἰς τὸν Εὔξεινον ἀπ´ ἐκείνου κληθέντα Πόντον, καὶ καταπλεύσας ἐπὶ τὰς ἐκβολὰς τοῦ Θερμώδοντος ποταμοῦ, πλησίον Θεμισκύρας πόλεως κατεστρατοπέδευσεν, ἐν ᾗ τὰ βασίλεια τῶν Ἀμαζόνων ὑπῆρχε…» ( Διοδώρου Σικελιώτου, Ιστορική Βιβλιοθήκη, Δ΄, παραγρ. 16)
Η Αδμήτη, η κόρη του Ευρυσθέα, ήθελε τη ζώνη της βασίλισσας των Αμαζόνων Ιππολύτης. Γι΄ αυτό, έστειλαν τον Ηρακλή στον Πόντο στη Μαύρη θάλασσα, όπου κατοικούσαν οι Αμαζόνες κοντά στον ποταμό Θερμόδοντα. Ένας λαός που αποτελείτο μόνο από πολεμόχαρες γυναίκες, οι οποίες έκοβαν το δεξιό στήθος τους για να μήν τις εμποδίζει στο τόξο και σκότωναν τα αρσενικά παιδιά τους. Βασίλισσά τους ήταν η Ιππολύτη η κόρη του θεού Άρη, η οποία σαν διακριτικό γνώρισμα είχε το δώρο του τη ζώνη.
Ο Ηρακλής ξεκίνησε μ΄ ένα στρατό γι΄ αυτή την επιχείρηση. Μεταξύ των συντρόφων του ήταν ο Θησέας και ο Τελαμώνας. Ήταν σαν μια αργοναυτική εκστρατεία κι ισχυρίστηκαν πως πήραν μέρος όλοι οι Αργοναύτες. Η εκστρατεία αυτή, σύμφωνα με κάποιους αφηγητές, κατέληξε σ΄ έναν τρωικό πόλεμο. Ο Ηρακλής εναντίον του Λαομέδοντα του βασιλιά της Τροίας έχοντας μαζί του πολλούς Τιρύνθιους, τον Ιόλαο και τον Τελαμώνα. Ο Λαομέδοντας είχε στη δούλεψή του με μορφή ανθρώπου τον Ποσειδώνα που έχτισε μαζί με άλλους, τα τείχη της Τροίας. Στους σταύλους του είχε θαυμαστά ζώα, δώρα του Δία, τα οποία είχε υποσχεθεί σαν αμοιβή σ΄ εκείνον που θα ερχόταν πρώτος στο συναγωνισμό. Όταν, όμως, ήρθε η ώρα της αμοιβής τους, ο Λαομέδοντας τους κορόιδεψε λέγοντάς τους, επιπλέον πως θα τους πουλούσε σαν σκλάβους.Τότε, ο εξαπατημένος Ποσειδώνας ο ιδρυτής της ακροπόλεως, έστειλε ένα θαλάσσιο τέρας στη χώρα των Τρώων κι ο Απόλλωνας την πανούκλα.
Το μαντείο έδωσε χρησμό πως για να απαλλαγούν από το τέρας έπρεπε να δώσουν βορά την Ησιόνη την κόρη του Λαομέδοντα, ο οποίος υποσχέθηκε στον Ηρακλή πως άν έσωζε την κόρη του θα του χάριζε τα άλογα. Κι ο ήρωας σκότωσε το θηρίο, ένα γιγάντιο ψάρι μ΄ ανοιχτό το φάρυγγα, όπου μπήκε κρατώντας δρεπάνι για να του κόψει την τεράστια γλώσσα. Μετά τη νίκη του, όμως, πάλι ο Λαομέδοντας δεν του έδωσε τα άλογα. Έτσι έγινε η πρώτη καταστροφή της Τροίας. Μ΄ έρημους δρόμους απόμεινε η πόλη. Ο Λαομέδων και οι γιοι του σκοτώθηκαν εκτός από τον μικρότερο που τον έσωσε η Ησιόνη εξαγοράζοντας τον ήρωα με το χρυσοϋφαντο πέπλο της. Ο νεαρός μέχρι τότε ονομαζόταν Ποδάρκης και μετά ονομάσθηκε Πρίασμος από τη λέξη "πρίαμαι" δηλ. εξαγοράζω. Θα ζούσε σαν βασιλιάς, στα τελευταία χρόνια της ζωής του, την δεύτερη καταστροφή της Τροίας.
Μετά από αυτή τη νίκη ακολούθησε η εκστρατεία κατά των Αμαζόνων. Η Ιππολύτη αρνηθηκε να χαρίσει στον Ηρακλή τη ζώνη της και σύμφωνα μ΄ αυτή τη διήγηση έγινε μάχη ανάμεσα στους ήρωες και τις Αμαζόνες. Ο Ηρακλής, σκότωσε τη βασίλισσα και πήρε τη ζώνη. Ένας αγγειογράφος, ωστόσο, περιγράφει τον ήρωα να κάθεται ήσυχος και την Αμαζόνα ντυμένη με σκυθικά παντελόνια να του προσφέρει πρόθυμα τη ζώνη. Είχε προηγηθεί η αιχμαλωσία της αδερφής της Μελανίππης και θα ελευθερωνόταν με αντάλλαγμα τη ζώνη. Λένε, άλλοι αφηγητες, πως ο Θησέας πήρε σαν λάφυρο τη ζώνη και τη χάρισε στον Ηρακλή. Πρόσθεταν ότι πήρε γυναίκα του την Ιππολύτη και απέκτησε μαζί της τον Ιππόλυτο, και όχι την Αντιόπη. Τη ζώνη, τη φύλαγαν στις Μυκήνες στο ναό της Ήρας, όπου η Αδμήτη υπηρετούσε σαν ιέρεια.
Η γενιά των Αμαζόνων είχε προκύψει από την ερωτική ένωση του Άρη με τη νύμφη Αρμονία. Καθώς οι Αμαζόνες αρνούνταν τη γυναικεία φύση τους υιοθετώντας τη βία και τον πόλεμο, αρνούνται την Αρμονία, τη μητέρα τους, Αρνούνται τη θηλυκή πλευρά της ψυχής τους, την άνιμα, τιμώντας μόνο την αρσενική, τον άνιμους. Και εσωτερικά και εξωτερικά πρόκειται για δυσαρμονία που πρέπει να υποχωρήσει έτσι ώστε να επέλθει πάλι η αρμονία.
Η Ιππολύτη, εκείνη που λύει τους ίππους, θα μπορούσε να απελευθερώσει τις δημιουργικές δυνάμεις-ίππους οι οποίες κρύβονται στην άνιμα. Η προθυμία της να προσφέρει τη ζώνη-ταυτότητά της στον Ηρακλή, θα μπορούσε να ισοδυναμεί από την παραίτησή της γι΄ αυτή την ταυτότητα. Έχει έρθει πια το πλήρωμα του χρόνου. Σε ψυχολογικό επίπεδο, ο Ηρακλής-αναζητητής, καλείται να εναρμονίσει τις όποιες ανισορροπίες ανάμεσα στην θηλυκή και αρσενική πλευρά του και να παραιτηθεί από οποιαδήποτε ταυτότητα είναι ξένη προς την αληθινή του φύση, ακριβώς όπως και η Ιππολύτη. Όση ισχύ κι άν είχαν αποκτήσει οι Αμαζόνες δεν μπόρεσαν ποτέ να κατακτήσουν τη σοφία. Καθόλου τυχαία λοιπόν, όταν κάποτε έκαναν εκστρατεία κατά των Αθηνών, παρά την επίμονη επίθεσή τους δεν μπόρεσαν να κατακτήσουν την πόλη της Αθηνάς, μεταφορικά την πόλη της σοφίας. Η ήττα τους απεικονίστηκε στη δυτική μετόπη του Παρθενώνα.
Αυτός ο άθλος απαιτεί την αποκατάσταση της αρμονίας. Χρειάζεται επιστροφή στο μέτρο, στο κατά φύσιν, στην εσωτερική τάξη. Ετσι προετοιμάζεται ο ήρωας για την τελευταία φάση των άθλων του που σχετίζονται με τις βαθύτερες υποσυνείδητες καταστάσεις και τον θάνατο. Ο Ηρακλής, έχει άμεση ανάγκη από τη θηλυκή του ενέργεια, από την ένωση της αρσενικής και της θηλυκής πλευράς μέσα του. Ο ήρωας-αναζητητής έχει απόλυτη ανάγκη από τις ενοράσεις, την υποστήριξη, τη θρέψη και τη δεκτικότητα του θηλυκού κομματιού μέσα του. Τιμώντας την άνιμα όπως της αρμόζει, την απαλλάσσει από την υποχρέωση να υιοθετεί ξένες προς τη φύση της συμπεριφορές κι έτσι την απελευθερώνει ώστε να αποδώσει όλη την ιδιαίτερη δύναμη με την οποία είναι προικισμένη κατά τη φύση της.
Βάσω Δενδροπούλου
Στον πίνακα του Nikolaus Knüpfer ο Ηρακλής διεκδικεί τη ζώνη της Ιππολύτης.
ΠΗΓΕΣ: ΚΕΡΕΝΥΙ "Η Μυθολογία των Ελλήνων", Ι.ΚΑΚΡΙΔΗΣ, " "Ελληνική Μυθολογία", ΙΟΥΛΙΑ ΠΙΤΣΟΥΛΗ, "Ηρακλής, Ο Ήρωας Μέσα Μας".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου